Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, kış aylarında Rusya kaynaklı bir doğal gaz krizi yaşanması olasılığına karşı üye ülkeleri doğal gaz talebini azaltacak önlemler almaya çağırdı. Komisyon'un haber ajanslarına yansıyan "doğal gaz acil durum planı" taslağında, "Şimdi harekete geçersek doğal gaz arzında yaşanabilecek ani bir kesintinin etkilerini üçte bir oranında azaltabiliriz" ifadesi yer aldı.
Resmi olarak 20 Temmuz'da kamuoyuna açıklanması planlanan önlemler arasında, kamu binaları ve iş yerlerinin ısıtılmasında 19 santigrat derecelik sınırlama getirilebilmesi de yer alıyor.
Ekim-Mart dönemini kapsayan plan çerçevesinde doğal gaz tüketimini azaltacak kapsamlı kampanyalar öneriliyor. Bu bağlamda özel haneler ısıtma derecesini bir derece azaltmaya çağrılıyor. Doğal gaz tüketimini azaltan şirketlere de değişik şekillerde mali destekler planlanıyor. Belgede, "Herkes doğal gaz tasarrufu yapabilir. Gönüllü önlemlerle yapılacak tasarruf ne kadar büyük olursa sanayi için zorunlu kısıtlama ihtiyacı da o derece azalır" ifadesi yer aldı.
20 milyar metreküplük açık tehlikesi
Doğal gaz acil durum planı, Rusya'nın Baltık Denizi'nden geçen Kuzey Akım 1 boru hattındaki olağan bakım çalışmalarının ardından doğal gaz sevkiyatını öngörüldüğü üzere 21 Temmuz'da yeniden başlatmaması senaryosuna dayanıyor. Komisyon'un hesaplamalarına göre Rusya'nın doğal gaz sevkiyatını tamamen durdurması durumunda AB'nin Kasım ayına kadar doğal gaz depolarını yüzde 80 oranında doldurma hedefine ulaşılamayacak. Bu durumda normal kış koşullarında 20 milyar metreküplük bir açık oluşacak.
AB'nin yıllık 380 milyar metreküplük doğal gaz ihtiyacı bulunuyor. Kışın normal koşullardan daha sert geçmesi durumunda doğal gaz açığı daha da artmış olacak.
Özel hanelerin tüketimi sınırlanabilecek
AB Komisyonu'nun acil durum planında hükümetler, sevkiyat darboğazı durumunda sanayi dallarını hangi sıralamaya göre kapanmaya zorlayacakları konusunda da karar vermeye çağrılıyor. Belgede hanelerin AB hukukuna göre "koruma altındaki müşteriler" statüsünde olduğuna bir kez daha vurgu yapılıyor. Bu, hanelerin olası doğal gaz tüketim kısıtlamalarından en son etkilenecek alıcılar olduğu anlamına geliyor. Ancak belgede özel hanelerin doğal gaz kullanımının kısıtlanması konusunda açık kapı bırakılması dikkat çekti. Buna göre hükümetler "elektrik arz güvenliğinin tehlikeye girmesi durumunda, kritik önemdeki doğal gaz tesislerine koruma altındaki müşterilere göre öncelik tanıyabilecek."
Söz konusu planla hükümetlere, ciddi bir darboğaz durumunda alışveriş merkezleri ve ofisler gibi diğer kullanıcılara zorunlu ısınma ve soğutma sınırlamaları getirme imkanı da tanınıyor.
