İhaleyle ilgili yapmış olduğumuz çalışmalarda özellikle KKTC’den ihaleye katılacak firmalar için şartların eşit olmadığı ve ihaleye katılma engeli olduğu görülmüştür.
İhale şartnamesiyle ilgili olarak;
- Bazı alanlarda şartnamelerde istenen koşullar, KKTC firmalarının dışlanmasına neden olmaktadır. Örneğin
- İhale şartnamesinde koşul olarak istenen atık transfer istasyonu kurulumu sorumluluğu ve yetkisi KKTC’de devlet kurumlarına aittir. Bu alanda şartnamede işletme tecrübe istenmesi, KKTC firmalarının ihaleden dışlanarak yurtdışı yatırımcılarının ihaleyi almasını işaret etmektedir. Bu durumKKTC’den ihaleye katılacak firmalar için fırsat eşitliği yaratmamaktadır.
- Şartnamede koşul olarak eklenen “LFG (LandfillGas - Depo Gazı) ve/veya Biyolojik İşlem (Kuru Fermantasyon Tesisi) teknolojisi ile elektrik enerjisi üretim tesisi kurulumu ve işletilmesi,” işini yapan firmanın KKTC’de olması da mümkün değildir. Bilindiği üzere KKTC’de AKSA ve KIBTEK dışında elektrik üretimi yapılmamaktadır. Bu durumda benzer şekilde yabancı firmaları işaret etmektedir.
- KKTC firmalarının bazı alanlarda yurtdışından firmalarla işbirliği yapması durumunda hakim hisseder olması engellenmektedir. Örneğin;
- Madde 9.5. maddesinin son cümlesinde; “İsteklilerin ortak girişim olması halinde yukarıdaki a, b, c ve d bentlerinde belirtilen kriterlerin tamamının hâkim hissedar tarafından sağlanması gerekmektedir.” denmektedir ki; 9.5 Maddesi tamamen KKTC’li yatırımcıyı dışlamak ve baskın konumda olamamasını sağlamak için konulmuştur.
- İhale Şartnamesinde bazı bilgiler eksiktir ve fırsat eşitliğini engellemektedir. Örneğin;
- Teknik ve İdari Şartnamede Güngör tesisinin şu andaki durumu, gelen atık miktarı, evsafı ve genel oranı hakkında herhangi bir bilgi verilmemiştir. Elde hiçbir veri yokken neye göre teklif verileceği İstekliler açısından net değildir. Diğer yandan şu anda Güngör Katı Atık Depolama Tesisini işleten işletmeci veya herhangi bir İsteklinin elinde bir takım bilgiler olmuş olabilir. Bu nedenle ihalenin eşit şartlarda olabilmesi için tüm bu bilgilerin eksiksiz olarak ihaleye katılacak diğer İsteklilerle eşit olarak paylaşılması gerekmektedir.
- İhale açılış tarihi ile teklif tarihi arasındaki süre böyle büyük bir proje için çok azdır ve soru işaretleri yaratmaktadır. Şöyle ki, normal şartlarda hiçbir isteklinin önceden çalışma yapma imkanı olmadan ihalenin yayınlanma tarihi olan 13/04/2022’den kapanış tarihi olan 29/04/2022’ye kadar olan 11 iş gününde ihaleye hazırlanmaları mümkün değildir.
Bundan önce Elektrik üretim Lisansı ve Ercan Havaalanı ihalelerinin iyi hazırlanmadığı ile ilgili birtakım spekülasyonlar kamuoyu tarafından halen yapılmaktadır.
Sosyal, Ekonomik ve Politik olarak birtakım zorlukların olduğu bu dönemde her zamankinden daha dikkatli ve şeffaf olunması ve benzeri durumların yaratılmaması gerekmektedir.
Bu bakımdan bu şartnameyi yazan ve onaylayanların da gelecekte büyük bir sorumluluk altında kalmamaları için EÖP olarak, İhaleyle ilgili olarak İdari ve Teknik Şartnamesindeki maddelerin tekrar ve dikkatle incelenerek, İhalenin şeffaf, adaletli olmasını ve yerli yatırımcıya fırsat eşitliği sağlarken, bir yandan da koruması kaydı ile yeniden düzenlenmesini ve tekrar ihaleye çıkılmasını talep etmekteyiz.
Ayrıca böyle bir durumda EÖP’ün her türlü işbirliği ve uzmanlığı ile Değer Tespit Komisyonuna görüş bildirmek arzusunda olduğunu, Ekonomik faaliyetlerin yürütücüsü iş insanlarının başlıca örgütleri olarak bu görüşümüzün dikkate alınmasını beklemekteyiz.
Kamuoyuna ve ilgililere saygı ile duyurulur.
E K O N O M İ K Ö R G Ü T L E R P L A T F O R M U
Kıbrıs Türk Ticaret Odası
Kıbrıs Türk Sanayi Odası
Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği
Kıbrıs Türk Otelciler Birliği
