Cumhurbaşkanı Tufan Erhürman, Cumhurbaşkanlığı’nda gerçekleştirilen BRT canlı yayınına katılarak gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Erhürman, seçim öncesi verilen sözlerin tamamının takip edildiğini, Kıbrıs müzakereleri konusunda önerilen dört maddelik metodolojinin masada olduğunu ve Kıbrıs Türk halkının iradesinin yok sayılmasına izin verilmeyeceğini vurguladı.
“SEÇİMDEN ÖNCE NE DEDİYSEK, SEÇİMDEN SONRA DA ONU YAPACAĞIZ”
Erhürman, göreve gelmesinin ardından geçen kısa süre içinde seçim döneminde vaat edilen tüm adımların hayata geçirilmesi için çalışıldığını söyledi. Erhürman, Cumhuriyet Güvenlik Kurulu, Siyasi Partiler Konseyi ve iki toplumlu komitelerin toplandığını, iç meselelerde de Cumhurbaşkanlığı’nın “noter makamı değil, aktif bir makam” olduğunu hatırlattı.
10 MADDELİK LİSTE VE 4 MADDELİK METODOLOJİ
Cumhurbaşkanı Erhürman, müzakere sürecine ilişkin dört maddelik metodoloji önerisini seçimden önce duyurduklarını anımsatarak, bu dört maddeyi ilk toplantıda tüm taraflarla paylaştıklarını, görüşme masası ve müzakere masası ayrımını netleştirdiklerini, 10 maddelik ilk öncelikli listeyi de bu çerçevede hazırladıklarını ifade etti.
Erhürman, listede yalnızca Kıbrıs Türk tarafının lehine değil, her iki topluma fayda sağlayacak önerilerin bulunduğunu belirtti, Metehan Geçiş Kapısı örneğini verdi.
“KIBRIS TÜRK HALKI SADECE YARARLANAN DEĞİL, İRADESİ TANINMASI GEREKEN BİR HALKTIR”
Güney Kıbrıs’ın Lübnan ile imzaladığı anlaşmaya işaret eden Erhürman, “Bazı öneriler Rum tarafının da lehinedir, Erhürman memnun olmalı” yorumlarından rahatsızlık duyduğunu belirtti.
Erhürman, “Biz yararlanıcı bir halk değiliz; iradesi tanınması gereken bir halkız.” dedi.
RUM TARAFININ AÇIKLAMALARI: “YOK HÜKMÜNDE DEDİM; ÇÜNKÜ DUYARSAM MASA YÜRÜMEYECEK”
Erhürman, Rum lider Hristodulidis'e atfedilen bazı açıklamaların kendisine masada söylenmediğini belirterek bunları “yok hükmünde” değerlendirdiğini söyledi, “Duymamış olayım dedim. Çünkü duyarsam, garantiler konusunda seçim döneminde söylediklerim devreye girer ve masa daha ilk günden dağılır.” dedi.
Erhürman, dönüşümlü başkanlık konusunun yaşamsal önem taşıdığını hatırlatarak, Crans Montana gecesini hatırlattı, “Son günün son gecesi ‘rotating presidency’ kategorik olarak reddedildi. Bu kez daha ilk günde bunun netleşmesini isterim” açıklamasını yaptı.
“KIBRIS SORUNU ARTIK İKİ TOPLUMLU BİR SORUN DEĞİL, ULUSLARARASI BİR DENKLEM”
Cumhurbaşkanı Erhürman, Kıbrıs sorununun bugün çok daha geniş bir uluslararası resmin parçası olduğuna dikkat çekti. ABD–İsrail–Güney Kıbrıs–Yunanistan eksenindeki askeri ve siyasi yakınlaşmanın bölgedeki dengeleri değiştirdiğini söyledi.
“Bizimki tango değil; çok daha kalabalık bir halay. Birçok aktörün ayak uydurması gereken bir süreç.” diyen Erhürman, Kıbrıs Türk halkının uluslararası satranç tahtasında bir piyon gibi görülmesine karşı olduklarını, kendi “satranç tahtalarında” etkin şekilde var olmaları gerektiğini vurguladı.
İÇ SİYASET VE DEVLET İŞLEYİŞİ: “CİDDİYET VE İSTİŞARE ŞART”
Cumhurbaşkanı, devletin uzun yıllardır bozulmuş çalışma düzenini yeniden kurmaya çalıştıklarını, yürütme–yasama–Cumhurbaşkanlığı arasındaki anayasal ilişkilerin doğru zemine oturtulması gerektiğini söyledi.
İlahiyat Koleji protokolünün iki yıl gecikmeyle Cumhurbaşkanlığı’na gelmesini örnek göstererek Erhürman, “Uluslararası anlaşmalar devletin itibar işidir. En başından istişare edilmelidir.” dedi ve protokolü Anayasa Mahkemesi’ne gönderme gerekçelerini açıkladı.
“KIBRIS’TA DA BÖLGEDE DE KALICI BİR BARIŞA İHTİYAÇ VAR”
Ortadoğu’daki sıcak çatışmaların adaya sıçrama ihtimalinin Kıbrıs Türk halkını kaygılandırdığını söyleyen Erhürman, “Bölgede gerginlik artıyor. Bizim görevimiz, Kıbrıs’ta kalıcı çözüm ve kalıcı barışı tesis etmektir.”
“EKONOMİ GÜNEYE KAYIYOR; KUZEYDEKİ EKONOMİ GÜNEYE GEÇEMEYENLER ÜZERİNDEN DİZAYN EDİLİYOR, BU ADİL DEĞİL”
Hayat pahalılığındaki hızlı artışa dikkat çeken Erhürman, mevcut ekonomik yapının sürdürülemez olduğunu belirtti:
-
“Hayat pahalılığını görmezden gelemeyiz.”
-
“Ekonomi güneye kayıyor. Kuzeydeki ekonomi, güneye geçemeyenler üzerinden dizayn ediliyor; bu adil değil.”
-
“Durmadan borçlanan bir maliye yapısı var. Hayat pahalılığını bütün kesimlerin ciddi şekilde masaya yatırması gerekiyor.”
Ekonomik krizin tahmin edilenden daha derin olduğunu söyleyen Erhürman, nüfus konusunun da bu tabloyu belirleyen en kritik başlıklardan biri olduğuna dikkat çekti:
-
“Ekonomik krizin yapısı çok ciddi boyuttadır. Bundan şikâyetçi değilsek demek ki nüfus sanılandan fazladır.”
“CİDDİ BİR SEFERBERLİĞE İHTİYACIMIZ VAR”
Erhürman, ülkenin içinden geçtiği süreci “toplumsal seferberlik gerektiren bir dönem” olarak nitelendirerek şu mesajı verdi:
-
“Ciddi bir seferberliğe ihtiyacımız var. Bunun için öncülük yapmak adına uğraşlarımı sürdüreceğim.”
TMK AVRUPA PARLAMENTOSU’NDA GÜNDEMDE: “4–5 KONUDA AÇILIM GELİYOR”
Taşınmaz Mal Komisyonu’nun (TMK) Avrupa Parlamentosu’nda görüşülmeye başlandığını belirten Erhürman, önümüzdeki günlerde önemli adımlar atılacağına işaret etti:
-
“TMK konusu AP’de görüşülmeye başlandı. Önümüzdeki günlerde 4–5 konuda açılımımız olacak. TMK konusunu bugünden daha güçlü bir noktaya taşıyacağız.”
“MARAŞ BÜTÜNLÜKLÜ ÇÖZÜMÜN PARÇASIDIR… OYUN DEĞİŞTİRİCİDİR”
Maraş konusunda net bir çerçeve çizen Erhürman, bölgenin tek taraflı bir tasarrufla değil, kapsamlı çözüm süreçleriyle ele alınması gerektiğini vurguladı:
-
“Maraş bütünlüklü çözümün bir parçasıdır. Oyun değiştirici bir unsurdur.”
-
“GK kararlarının hiçbirinde Maraş’ın Rumlara verilmesi yoktur; BM gözetiminde açılması vardır.”
-
“Çıkmaza girilirse Maraş devreye konulabilir. Şu anda Maraş’taki mallarla ilgili TMK’da açılan davalar var.”
Cumhurbaşkanı Erhürman’ın açıklamaları, hem iç siyasette hem de Kıbrıs sorunundaki yol haritasında kritik bir dönemin işaretleri olarak yorumlandı.