Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı ve Yeni Doğuş Partisi (YDP) Genel Başkanı Erhan Arıklı, Semerkant’ta düzenlenen AB-Orta Asya Zirvesi sonrasında yayımlanan bildirinin Türkiye ve KKTC kamuoyunda yarattığı tepkiye dair çarpıcı açıklamalarda bulundu. Arıklı, muhalefetin “Türk Devletleri KKTC’yi sattı” şeklindeki yorumlarını reddetti.
4 Nisan’da Özbekistan’ın Semerkant kentinde gerçekleştirilen AB-Orta Asya Zirvesi’nde yayımlanan ortak bildiride, BM’nin 541 ve 550 sayılı kararlarına bağlılık vurgusu yapılması, Türkiye ve KKTC kamuoyunda tepkilere yol açmıştı. Bildiride KKTC’ye atıf yapılmaması muhalefet cephesinde “iki devletli çözüm formülünün çöküşü” olarak değerlendirilmişti.
Ancak Arıklı, bu görüşe katılmadığını belirtti. Zirvenin hemen ardından Bişkek’e gittiğini ve Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Japarov ile kapsamlı bir görüşme gerçekleştirdiğini söyleyen Arıklı, “Japarov bana zirveyi ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile yaptığı görüşmeyi detaylarıyla anlattı. Bildiride Kıbrıs’a ilişkin ifadeler kasıtlı olarak muğlak tutulmuş. Hatta ‘Kıbrıs’ kelimesi bile geçmiyor” dedi.
“Tanıma geçmişte gerçekleşti”
Türk Devletleri’nin Güney Kıbrıs’ı tanımalarının yeni bir gelişme olmadığını belirten Arıklı, bu ülkelerin Kıbrıs Cumhuriyeti’ni 1990’lı ve 2000’li yıllarda tanıdıklarını hatırlattı. “Semerkant zirvesinde yeni bir tanıma kararı alınmış değil. Diplomatik ilişkiler uzun süredir var ama elçilikler dahi açılmamıştı” ifadelerini kullandı.
Arıklı, 2022 yılında KKTC’nin Türk Devletleri Teşkilatı’na gözlemci üye olarak kabul edildiğini de hatırlatarak, “Bu adım Türk Devletleri’nin KKTC’ye verdiği önemin bir göstergesiydi” dedi.
“AB, Orta Asya üzerindeki etkisini artırmak istiyor”
Avrupa Birliği’nin Rusya-Ukrayna Savaşı sonrasında Orta Asya’da etkisini artırmak istediğini vurgulayan Arıklı, AB’nin enerji ihtiyacı nedeniyle Orta Asya ülkelerine “KKTC’den uzak durun” baskısı yaptığını öne sürdü.
“AB, Rumların ve Yunanistan’ın ipoteği altında. Stratejik ortaklık karşılığında bu ülkelerden BM kararlarına bağlı kalmalarını istiyor. Türk Cumhuriyetleri ise Rusya ve Çin arasına sıkışmış durumda. Alternatif güç olarak AB ile iş birliği arıyorlar. 12 milyar avroluk teklif, bu iş birliğinin ekonomik ayağı” dedi.
“İki devletli çözümden sapma yok”
Arıklı, Türk Cumhuriyetleri’nin Güney Kıbrıs’la ilişkiler kurmasının KKTC’yi tanımalarına engel olmayacağını savundu. Kırgızistan Dışişleri yetkilileriyle yaptığı görüşmeleri aktaran Arıklı, “Bana, ‘Siz iki devletli çözüm diyorsunuz. Biz de iki devletten birini tanıdık diye diğerini tanımayacağız anlamına gelmez. Şartlar olgunlaştığında bu mümkün’ dediler” şeklinde konuştu.
“Zaman Türkiye’nin lehine işliyor”
Türkiye’nin Semerkant bildirisine tepki göstermemesini de değerlendiren Arıklı, “Anavatan Türkiye, bölge dinamiklerini ve çıkarlarını çok iyi analiz ediyor. Türkiye’nin tek başına Orta Asya’da Rusya ve Çin’e karşı denge kurması mümkün değil. AB’nin stratejik ortak olarak devreye girmesi, Türkiye’nin de yararınadır. Yakında AB güvenliği için Türkiye’nin kapısını çalacaktır. Yeter ki sabırlı olalım” ifadelerini kullandı.