“Jama Ophthalmology” adlı kuruluşun raporuna göre kilo problemi olanların sıklıkla kullandığı pek çok ilacın ani körlüğe yol açma riski bulunuyor. Bulgular ilaçların kan şekerini aniden düşürerek göz damarlarını tahrip ettiğini ortaya koyuyor.
Obezite ve diyabet tedavisinde kullanılan bazı ilaçların hızlı kilo verme aracı olarak diyetlerde kullanılması sağlıkla ilgili pek çok tehlikeye davetiye çıkarıyor. ‘Jama Ophthalmology’de yayınlanan raporda, söz konusu ilaçların aktif bileşenleri olan semaglutid ve tirzepatid içeren ilaçları kullandıktan sonra görme yetilerini kaybeden 9 ABD’li hasta ile ilgili detaylara yer verildi. Araştırmacılar, ilaçların doğrudan körlüğe neden olduğunu kesin olarak doğrulayamasalar da, bulguların yol açtığı şüpheleri dile getirmeleri endişelere neden oldu.
ANİ GÖRME KAYBI
Araştırmaya göre 50’li yaşlardaki bir kadın hasta söz konusu ilaçlardan birinin enjeksiyonundan sadece bir gün sonra sol gözündeki görme yetisini kaybetti. İlacı 2 ay boyunca bırakan kadın, tedaviye yeniden başladığında sağ gözünde de körlük başladı. Bir yıl boyunca semaglutid maddesi içeren bir ilacı kullanan başka bir kadın ise sol gözünün üzerinde koyu bir gölgeyle uyandı. Doktorlar, retina kan damarlarında hasar buldu. Bu hasarın körlüğe yol açtığı açıklandı.
RETİNA KANAMASI YAPTI
10 aydır semaglutid kullanan 60’lı yaşlarındaki bir adam da sağ gözündeki görüşün bulanıklaştığını fark etti. Testler, optik sinir şişmesi ve retinasında kanama olduğunu gösterdi. Semptomları birkaç hafta içinde düzelmesine rağmen sol gözündeki görme yetisini kaybetti. İlacı 10 hafta boyunca almayı bıraktıktan sonra ise görme yeniden başladı. Araştırmada yer alan 30’lu yaşlardaki bir kadın da, semaglutid kullanmaya başladıktan üç ay sonra optik sinirlerinde şişme ve her iki gözünde kanamalar meydana geldi.
OPTİK SİNİR ETKİSİ
Araştırmacılar, 9 vakadan 7’sinde optik sinire kan akışını engelleyen “nonarteritik iskemik ön optik nöropati” (NAION) içerdiğini buldu. Raporda optik sinirin, görme sinyallerini retinadan beyne ilettiği ve oksijensiz kaldığında ani görme kaybı meydana getirdiği vurgulandı. Raporda “NAION her yıl yaklaşık binlerce kişiyi etkiliyor ve diyabet, yüksek tansiyon ve uyku apnesi olan kişilerde daha yaygın çünkü bu durumlar kan damarlarını zayıflatabiliyor” denildi. Uzmanlar semaglutid ve benzeri ilaçların kan şekeri seviyelerini çok hızlı düşürebileceğinden ve bunun gözdeki kan damarlarına zarar verebileceğinden şüpheleniyor.
SORUŞTURMA BAŞLADI
Söz konusu ilaçlardan biri olan Ozempic’in üreticisi Novo Nordisk’in merkezinin bulunduğu Danimarka’nın sağlık yetkilileri, semaglutid ile görme kaybı arasındaki olası bağlantılara ilişkin bir soruşturma başlattılar. Amerikan Oftalmoloji Akademisi de geçen yıl semaglutid alırken görme kaybı yaşayan hastalara ilacı bırakmaları ve bir doktora başvurmaları yönünde bir uyarı yayınlaşmıştı.
ASLINDA OBEZİTE İLACI
Öte yandan dünyanın en önemli ilaç bilgi platformu Nature Medicine de, 2 milyon kişiyi kapsayan ve 3,5 yıldır devam eden araştırmasını tamamlarken, piyasada yaygın olarak satılan kilo verdirici ilaçların başta pankreas olmak üzere böbrekler ve kalbi hedef alan pek çok ciddi hastalığa kapı araladığı ortaya çıkmıştı. Araştırmayla ilgili Haber Global Web Özel’e değerlendirme yapan Dr. Ayça Kaya söz konusu ilacın aslında ileri derecede obezite tedavisinde kullanıldığını belirterek şu bilgileri vermişti: “Yapılan araştırmalar bu ilaçların iştah kesici etkisi olduğunu, mide boşaltma süresini uzattığını, beyinde yemeğe bağlı haz duygusunu azalttığını fark ettirdi. İlaç obezite tedavisi için geliştirildi ancak ne yazık ki bu ilaçlar suistimal ediliyor. Obezite tedavisinde değil de; biraz fazla kilosu olan insanlar da bir an önce zayıflamak için kullanabiliyor.”